Reisverhaal «Zw22-07»

Zweden 2022 - Zw2022 | Zweden | 0 Reacties 20 Juni 2022 - Laatste Aanpassing 20 Juni 2022

Zw22-07

Zondag 12 juni 2022 6u: 12ºC, volop zon met een paar wolkjes, max.18ºC
Van Alvsbyn gaat het naar Arvidsjaur waar we een kerkstadje bezoeken, eeuwenoud maar nog steeds in gebruik bij sommige gelegenheden. Even ter herinnering: kerkstadjes zijn een Zweeds fenomeen en dienen om veraf wonende mensen de gelegenheid te geven om huisvesting te hebben als er kerkelijke activiteiten moesten gebeuren zoals een huwelijk, een doop etc. We zagen al eerder het kerkdorp Bonstann in Skelleftea maar hier in Lapland is het een regio van de Sami met hun eigen bouwwijze. Zoals ze die toepasten in de bossen waar ze de Rendieren hoedden. Er werden twee soorten gebouwen gezet, een woning en een voorraadschuur.
Van Arvidsjaur rijden we naar Arjeplog en het zilvermuseum. In 1634 werd er in het Nasa gebergte, dicht bij de Noorse grens zilver gevonden. Daar wisten de Sami ook raad mee en maakten er kunstige sieraden mee. Maar het zilvermuseum is… gesloten ! (hoe kan het ook anders…). We zullen moeten wachten tot morgen 12u. Na wat wandelen in de omgeving zoeken we ons een gezellig plekje nabij één van de sluizen die het waterniveau tussen de meren regelt en waar veel gehengeld wordt.
Gereden: 198km

Maandag 13 juni 7u: 13ºC, periodes met regen en zon met wat wind en max.25ºC !
Het was natuurlijk weer lang wachten tot het zilvermuseum openging om 12u. maar we hielden ons bezig -of beter we werden onderhouden- door een koppel Bonte vliegenvanger. Niet ver van Mwenzi hing er een nestkast in een den en daar wilden ze blijkbaar in gaan broeden want het ♀︎ was goed bezig met het aanvoeren van nestmateriaal, meestal stukjes dennenbast. Het ♂︎ deed niets anders dan toekijken en pottenkijkers, waaronder een ♂︎ soortgenoot met een bruin verenkleed, verjagen.
Het museum was zeker het wachten waard. De tentoonstellingen varieerden van het zilverwerk dat kunstige handen creëerden, de natuurlijke rijkdom en uiteraard ook de plaatselijke geschiedenis en gebruiksvoorwerpen. Niet te vergeten dat niet ver hiervandaan, in Dumpokjauti, de oudste nederzetting van heel Scandinavië werd gevonden, meer dan 9800 jaar oud !
Sommige tentoongestelde objecten waren echter te weinig belicht zodat onze fotografische opbrengst eerder matig was. Blij het gezien te hebben.
We zetten onze weg verder via Slagnäs en Sorsele, met matige snelheid want hier en daar duiken Rendieren vanuit het bos de wegrand op of steken de weg over. We rijden tot even voorbij Lomselenäs waar we een open plek langs een meer vinden. Een mooie rust en slaapplek.
Gereden: 138km

Dinsdag 14 juni 6u30u: 12ºC, zwaar bewolkt met zonnige tussenpauzes, max. 17ºC
Kort na ons vertrek even voor 8, zagen we langs de weg op een heuveltop een grote vogel zitten. Gestopt en onmiddellijk achteruit gereden. En ze zat er nog, te zonnen aan de rand van het bos dat eindigde aan de top van de heuvel. Gelukkig liet ze ons nog wat opnames maken vooraleer terug het bos in te slenteren. We konden ons niet van de indruk ontdoen dat het met enige tegenzin gebeurde. De fotograaf heeft zich dan ook maar even verontschuldigd voor de storing. Maar wat een ongelofelijk geluk we hadden om deze ♀︎ Auerhoen te kunnen bewonderen. De eerste echte Auerhoen in het wild. Onze dag kan niet meer stuk.
In Storuman beklimmen we de uitkijktoren die hoog op een helling gebouwd werd. Spijtig genoeg was de bewolking zo zwaar dat het niet interessant was om wat meer beelden te maken.
In Vilhelmina doen we nog wat boodschappen en bezoeker er het “Risfjells Sameslöjd” winkeltje aan 45, Volgsjövägen. De dame verkoopt er wat toeristische souvenirs maar heeft er ook een prachtig klein museumpje achteraan waar ze persoonlijke spulletjes van de ouders en grootouders van haar en haar echtgenoot bewaard. Wonderbaarlijk mooie en interessante voorwerpen zoals de wolfspelzen mantels van de voorouders. Of de kleine modellen van rendieren, gemaakt door een Sami rendierhouder, die z’n hele kudde verloren had en die met het maken van deze uitzonderlijk mooie en realistische modellen geld verdiende om terug rendieren aan te kunnen kopen. De echtgenoot van de winkeluitbaatster is messenmaker die z’n messen met rendierbeen buitengewoon mooi versierd met graveringen. Echte kunststukken zijn het… en de mooisten zijn niet te koop.
Na een tankbeurt (26,66 Sek/L !!!) verlaten we Vilhelmina noord-westwaarts richting Klimpfjäll maar stoppen ter hoogte van één van de stroomversnellingen van de Kultsjöån rivier even voorbij Stalon. De parking is een goede overnachtingsplaats met het geluid van het stromende water.
Gereden: 208km

Woensdag 15 juni 6u: 10ºC, zonnig met wat wolken, max.11ºC
Niet ver van onze overnachtingsplek komen we bij de Trappstegforsen, een stroomversnelling waar het water van de Kultsjöån rivier over trapvormige bodem loopt. De Trappstegforsen worden beschouwd als de mooiste waterval van Zweden.
Het parcours dat we nu rijden vanaf Vilhelmina wordt de “wildernisweg” genoemd. Als we het grootste gedeelte van Zweden bezien waar we al kwamen is het niet echt duidelijk wat men bedoeld met “wildernis”. We zagen hier toch ook al veel kleine dorpjes, vakantiehuisjes langs de meren… Misschien is het omdat de 370km lange weg langs het Stekenjokk plateau passeert, een bergpas waar we zullen overnachten op 828m hoogte. Wild kan je dit gedeelte van de “wildernisweg” toch wel noemen want een groot deel van het plateau is van 10 juni tot 10 juli ontoegankelijk wegens vogelbroedseizoen. Er liggen nog veel grote en dikke pakken sneeuw. We kijken uit naar het besneeuwde gebergte in het westen - en dat is Noorwegen. Veel mensen stoppen hier om even de benen te strekken, vooral camperaars, veel camperaars. En die nemen het niet altijd aux serieux met de regelgeving hier. Vooral camperaars met een geel-zwarte nummerplaat.
Vanmorgen een kleine weide gevonden waar wat bloemen vroegen om gefotografeerd te worden. Naast de Dagkoekoeksbloem, Vergeet-me-nietje en de Dotterbloem was de opvallendste aanwezige de Wilde ranonkel.
Gereden: 75km

Donderdag 16 juni 4u30u: 5ºC, zwaar bewolkt maar af en toe piepende zon, max.13ºC
Vanmorgen vroeger op want we willen geen volle zon op de plantjes die we willen fotograferen.
Dwergwilgjes dragen mooie katjes die al bezocht worden door nectarhongerige hommels. Maar terwijl die in beeld worden gebracht strijkt er op het nabijgelegen dak van een info-bord een vrij grote vogel neer die de plek als uitkijkpost inneemt. Aan de kleuring te zien is het een ♀︎
Sneeuwhoen. Het statief wordt opgezet en de 400mm tele komt erop, dan voorzichtig in zigzag naderen zonder de vogel al te veel te stresseren. Het hoen voelt zich waarschijnlijk veilig daarboven en ik kan opnames maken. Na +/- een uur is de vogel zo met mij vertrouwd dat ik rustig van positie kan wisselen maar ik blijf op een redelijke afstand. De camera levert genoeg pixels om straks het beeld wat in te zoomen. Eenmaal terug in Mwenzi wordt het twijfelgeval opgezocht in de vogelgids; was het een Moerassneeuwhoen of een Alpensneeuwhoen ?. De twee lijken sterk op elkaar en zijn met onze expertise moeilijk te determineren met 100% zekerheid. Maar als we de beschrijving van het biotoop van de vogels lezen is er geen twijfel meer: Alpensneeuwhoen ! Niettegenstaande de verspreidingskaart twijfel oproept. Maar we zitten hier op maar enkele km van de Noorse grens en het biotoop klopt als een bus. Straks de beelden toch nog eens nauwkeuriger bekijken… die resterende 2% moet nog bevestigd worden.
We vervolgen onze weg in dalende lijn en naderen stilaan terug de boomgrens. De sneeuwplekken worden kleiner en zeldzamer. We zien nog Goudplevier en Kleinste jager rustig hun ding doen. Het feit dat het gebied niet toegankelijk is maakt de vogels natuurlijk ook rustiger. Ter hoogte van het natuurreservaat Bjurälvens houden we even halt bij de brug om de watervallen te bekijken en lopen even aan bij de parking. Voorbij Stora Blåsjön houden we halt om te lunchen en beslissen meteen om hier ook te overnachten er moet nogal wat beeldmateriaal bekeken worden…
Gereden: 57km

Vrijdag 17 juni 6u: 8ºC, zonnig, om 10u zwaar bewolkt, max.14ºC
We zijn nu dicht bij Gäddede, een stadje met een camping. We beslissen om een was- en plasdag in te lassen omdat er ook regen voorspeld is. Een goede camping, niet te duur (naar Zweedse maatstaven) en we krijgen een plek zonder elektriciteit. Goede Wifi ook maar het is nog wat te vroeg om de blog door te sturen.
Gereden: 45km

Zaterdag 18 juni 6u: 10ºC, de hele dag bewolkt en regenbuien, max.12ºC
Watertank bijgevuld en camping verlaten rond 7u30. Even voorbij Lidsjöberg slaan we links een gravelweg in. We willen een wat “avontuurlijker” parcours volgen, met minder autoverkeer en daardoor met nog meer contact met de natuur. Dit is pas een “wildernisweg”. En al gauw hebben we resultaat. Eerst zien we een ♀︎Eland dat in de bosjes staat maar we zijn er al enkele meters voorbij zodat we achteruit terug moeten. Dat had de Eland zo niet begrepen en glipt ongezien de bossen in.
Een tijdje nadien zien we een ♂Auerhoen die in het hoge gras met z’n zwarte kleur toch wel opvalt. Maar de vogel zat te dicht tegen de weg en is opgevlogen nog voor we stilstaan. Weer wat later zien we in de verte een ♀︎Auerhoen in de rand van de weg lopen. We nemen van veraf al een beeld en naderen stilletjes -in zoverre dat met Mwenzi mogelijk is- tot de vogel de weg oversteekt en in de andere bosrand gaat zitten. Toch staat ze toe om nog even te poseren. We rijden verder via enkele kleine dorpjes en nederzettingen en bereiken Högland waar een bredere asfaltweg ons naar Dorotea leidt. Vandaar gaat het met de E45 naar Stromsund maar omdat de toeristische dienst daar gesloten is besluiten we om dit maar te laten liggen en rijden verder naar Östersund waar we het weekend zullen uitzitten. Nabij een gasthaventje kopen we voor 10Sek (=1€) een parkeerticket dat ons toelaat om daar te parkeren tot maandag 11u. Meer moet dat niet zijn.
Gereden: 355km

Zondag 19 juni 6u: 7ºC, zwaar bewolkt met regenbuien, max. 12ºC.
Het Jamtli museum is op zondag pas open om 11u. maar het gaat open ! Ditmaal hadden we het al eerder opgezocht want speciaal voor dit museum komen we naar de “grote stad” (Östersund is de hoofdstad van de provincie Jamtland). We stappen van onze parking via het stadscentrum naar het museum en al vóór 11u kunnen we het openluchtmuseum bezoeken. We hebben er al een paar (Bokrijkjes) opzitten maar dit opzet is bijzonder de moeite. Vanaf sommige gezichtspunten waan je je terug in de 18de of 19de eeuw. De fotograaf van dienst moest zich echt wel intomen. Het openluchtmuseum is ook heel uitgebreid, een hele dag kan je hier makkelijk kwijt. We hadden het geluk dat het regende zodat er weinig of geen andere bezoekers waren, de ervaring was daardoor natuurlijk nog intiemer.
Het museum zelf omvat nogal wat onderwerpen. Eén van de beelden uit de inkomhal geven de verschillende onderwerpen van de tentoonstellingen weer en dus gaan we die hier niet allemaal opsommen. Maar het is zeker de moeite waard, al zijn een aantal onderdelen misschien iets tè interactief gemaakt.
Hoogtepunt van het museum zijn uiteraard de tapijten (wandkleden) van de Vikings. Ontdekt onderaan in de brandhoutbak van een oude kerk in 1910 wist men deze niet goed te plaatsen op de tijdslijn. Het duurde tot 2000 om via de koolstofmethode de tapijten op ouderdom te plaatsen. Het bleek dat ze dateren uit de 10de eeuw ! Veel ouder dus dat het wandtapijt van Bayeux uit 1068 dat de Battle of Hastings in 1066 documenteerde en als oudste tapijt ooit werd aanzien. Blij dit prachtig stuk te hebben kunnen bekijken.
Gereden:0km

Maandag 20 juni 6u: 14ºC, zonnig met af en toe wat bewolking en tot 22ºC
Nog even aangelopen bij te tourist info van Östersund (was gesloten in het weekend - uiteraard…)
maar daar konden ze ons niet helpen aan de campingkaart van de omgeving want die hadden ze nog niet afgedrukt… We vragen ons af wanneer hier dan wèl toeristen verwacht worden !
We rijden verder via Brunflo, Asarna, Klövsjö en in Vemdalen (allemaal skioorden die nu zo goed als leeg staan) slaan we de kleinere weg in die naar Vemhån leidt. Onderweg vinden we een open plek in het bos en zetten ons daar om te overnachten.
Gereden: 144km